ประวัติสมาคมครูภาษาฝรั่งเศสแห่งประเทศไทย (สคฝท.)

ปีพ.ศ. 2516 ระหว่างการเสด็จฯประเทศฝรั่งเศส สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ขณะทรงดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการภาษาต่างประเทศและหัวหน้าภาควิชาภาษาและวรรณคดีฝรั่งเศส คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้มีโอกาสพบปะและสนทนากับเลขาธิการสมาพันธ์นานาชาติครูภาษาฝรั่งเศส (Fédération Internationale des Professeurs de Français – FIPF) ซึ่งได้กราบทูลถึงบทบาทและกิจกรรมของสมาพันธ์ฯ องค์กรดังกล่าวมีสมาคมครูผู้สอนภาษาฝรั่งเศสในประเทศต่างๆทั่วโลกเป็นสมาชิก จัดการประชุมทางวิชาการ สร้างเวทีให้ครูที่สอนภาษาฝรั่งเศสจากทั่วโลกได้นำเสนองานวิจัยและแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ด้านการเรียนการสอนภาษาฝรั่งเศส และได้กราบทูลอีกว่ายังไม่มีสมาคมที่เป็นศูนย์รวมครูภาษาฝรั่งเศสจากประเทศไทยเป็นสมาชิก

ปี พ.ศ. 2518 ในการประชุมสัมมนาวิชาการที่สำนักวัฒนธรรมแห่งสถานเอกราชทูตฝรั่งเศสประจำประเทศไทยซึ่งจัดให้กับอาจารย์ที่สอนภาษาฝรั่งเศสในมหาวิทยาลัยต่างๆ ผู้เข้าร่วมประชุมสัมมนาฯได้เสนอให้มีการจัดการประชุมวิชาการเช่นนี้อีก โดยขอให้มีผู้เข้าร่วมจากต่างประเทศด้วย ทั้งนี้ควรมีองค์กรที่เป็นศูนย์รวมของครูภาษาฝรั่งเศสในประเทศไทยเป็นเจ้าภาพ

เดือนตุลาคม พ.ศ. 2519 ระหว่างที่ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เสด็จฯประเทศฝรั่งเศสเพื่อทรงศึกษาดูงานเกี่ยวกับการเรียนการสอนภาษาฝรั่งเศสเฉพาะด้าน ได้มีเจ้าหน้าระดับสูงของกระทรวงการต่างประเทศฝรั่งเศสเข้าเฝ้าฯ พระองค์ได้ทรงมีพระดำริถึงความร่วมมือระหว่างประเทศฝรั่งเศสและประเทศไทยในด้านการเรียนการสอนภาษาฝรั่งเศสในประเทศไทย ทั้งยังได้ทรงดำริถึงความเป็นไปได้ในการก่อตั้งสมาคมครูภาษาฝรั่งเศสในประเทศไทย เพื่อเป็นตัวแทนประสานความร่วมมือกับรัฐบาลฝรั่งเศสอย่างเป็นรูปธรรม ทั้งนี้จะต้องได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลฝรั่งเศสในการก่อตั้งด้วย

เดือนมีนาคม พ.ศ. 2520 ที่ปรึกษาสำนักวัฒนธรรมแห่งสถานทูตฝรั่งเศสประจำประเทศไทยได้เข้าเฝ้าฯ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เพื่อทูลว่ารัฐบาลฝรั่งเศสยินดีที่จะให้การสนับสนุนเพื่อการก่อตั้งสมาคมครูภาษาฝรั่งเศสแห่งประเทศไทย

ดังนั้นเมื่อวันที่ 11 เมษายน พ.ศ. 2520 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ จึงได้เชิญประชุมคณาจารย์ที่สอนภาษาฝรั่งเศสระดับมหาวิทยาลัยทั่วประเทศ และคณะศึกษานิเทศก์ด้านภาษาฝรั่งเศสประจำกระทรวงศึกษาธิการ โดยมีวาระหลักคือการก่อตั้งสมาคมครูภาษาฝรั่งเศสแห่งไทย พระองค์ได้นำเสนอวัตถุประสงค์ของสมาคม กล่าวคือ การส่งเสริมการสอนภาษาฝรั่งเศสและวัฒนธรรมของประเทศที่ใช้ภาษาฝรั่งเศสอย่างมีคุณภาพ เป็นศูนย์รวมองค์ความรู้ด้านภาษาและการเรียนการสอนภาษาฝรั่งเศส พร้อมทั้งเป็นเวทีแลกเปลี่ยนประสบการณ์ระหว่างสมาชิกครู โดยการจัดประชุมสัมมนาต่างๆ และการเผยแพร่ตีพิมพ์งานวิจัยของสมาชิก นอกจากนี้สมาคมครูภาษาฝรั่งเศสแห่งประเทศไทยที่จะก่อตั้งขึ้นนี้จะทำงานร่วมมือกับองค์กรทั้งภาครัฐและเอกชน ทั้งในประเทศไทยและนานาชาติ อาทิ สถานเอกอัครราชทูตฝรั่งเศสประจำประเทศไทย และ SEAMES ฯลฯ

วันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2520 เป็นวันประชุมใหญ่สามัญประจำปีสมาคมครูภาษาฝรั่งเศสแห่งประเทศไทยเป็นครั้งแรก ณ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ได้รับเลือกตั้งเป็นเอกฉันท์ให้เป็นนายกสมาคมฯ และที่ประชุมยังได้เลือกตั้งคณะกรรมการบริหารชั่วคราวเพื่อดำเนินการจดทะเบียนสมาคมฯ และงานอื่นๆที่จำเป็น

สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ทรงดำรงตำแหน่งนายกสมาคมครูภาษาฝรั่งเศสแห่งประเทศจนถึงปีพ.ศ. 2524 ต่อจากนั้นได้ทรงดำรงตำแหน่งนายกกิตติมศักดิ์ของสมาคม ฯ เนื่องจากต้องตามเสด็จสมเด็จพระศรีนคริทราบรมราชชนนีฯ ไปทรงงานตามที่ต่างๆ ทำให้พระองค์ไม่สามารถเข้าร่วมประชุมทุกเดือนได้ นอกจากนี้พระองค์ยังมีพระเมตตาพระราชทานเงินทุนเพื่อจดทะเบียนก่อตั้ง มูลนิธิส่งเสริมภาษาฝรั่งเศสและฝรั่งเศสศึกษา (มสฝ.) ในปี พ.ศ. 2547 เพื่อเป็นองค์กรที่สามารถหาเงินบริจาคและจัดกิจกรรมต่างๆอย่างกว้างขวางเพื่อนำดอกผลมาใช้ประโยชน์ สนับสนุนกิจกรรมต่าง ๆ ของสมาคมครูภาษาฝรั่งเศสแห่งประเทศไทย และองค์กรการศึกษาอื่น ๆ ในการพัฒนาการเรียนการสอนภาษาฝรั่งเศสและฝรั่งเศสศึกษา ในฐานะองค์นายกกิตติมศักดิ์ ทรงเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ ของสมาคมฯ อย่างสม่ำเสมอจวบจนสิ้นพระชนม์ในวันที่ 2 มกราคม พ.ศ. 2551

ในปี พ.ศ. 2552 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ขณะดำรงอิสริยยศเป็น สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี ได้พระราชทานพระมหากรุณาธิคุณรับสมาคม ฯ ไว้ในพระราชูปถัมภ์ และทรงดำรงตำแหน่งนายกกิตติมศักดิ์ของสมาคมฯ สืบต่อมา